Lá thứ #33 | 5 Điều Viết Lại Cho Tuổi 30
Tôi đã đi qua năm đầu tiên của độ tuổi mới - Tuổi 30. Ở lá thư này, tôi muốn ghi dấu lại những điều tích cực với bản thân mình, đồng thời, để cổ vũ những người đã và sắp 30 như mình.
Xin chào, bạn thân mến,
Tuổi 30 đến cùng tôi trong tâm trạng vừa háo hức, vừa lo lắng. Tâm trạng này chẳng khác gì 10 năm trước khi tôi bước sang tuổi 20, nhưng trạng thái của tôi bây giờ thì đã khác. Nếu tuổi 20 đẹp vì ta trẻ, ta sôi nổi, mọi thứ đều mới mẻ khi ta biết rất ít, thì tuổi 30 đẹp ở sự trải nghiệm. Ta sẽ thấy mình bình thản, trầm tĩnh hơn, dễ chấp nhận sự thật rằng: “Ở tuổi nào cũng sẽ vấn đề riêng của nó, chỉ khi ta tự trải qua rồi mới biết đáp án, nên có lo trước cũng là vô ích”.
Động lực để tôi viết lá thư này, trước nhất là muốn ghi dấu lại những điều tích cực với bản thân mình trong độ tuổi mới, nhưng sau đó, quan trọng hơn là để cổ vũ những người đã và đang bước sang tuổi 30.
Thực ra, bảng màu cuộc sống vẫn thế thôi, xanh đỏ, tím vàng, xám đen, bên cạnh màu hồng. Tôi thường không thích lãng mạn hoá cuộc sống theo cách chỉ nhìn vào những điều tốt đẹp, nhưng ở lá thư này sẽ có nhiều phần tích cực. Và tôi chọn làm như vậy.
Bởi với riêng tôi, tôi đã được là mình của phiên bản tốt hơn khi đến với tuổi 30, nên phần tiêu cực đã và sẽ đến ấy, tôi chỉ có thể hẹn là phải cố gắng trang bị cho bản thân thật tốt, rồi mình sẽ chiến đấu với nó. Còn bây giờ, ngay lúc này, tôi muốn tập trung vào phần tích cực hơn.
Bước sang tuổi 30, tôi thấy tự tin hơn.
Thực ra, không phải đột nhiên và bất ngờ mà đêm hôm trước - tuổi 29, mình còn thiếu tự tin, đến sáng sớm hôm sau - tuổi 30, mình có thể tự tin hơn được. Nó vốn dĩ là cả một quá trình, tôi đã cảm nhận sự thay đổi của bản thân trong vài năm qua. Cho đến cột mốc tuổi 30, tôi dừng chân để nhìn lại những gì mình đã làm được và chưa làm được.
Đúng vậy, tuổi 30 như một cột mốc để mình có góc nhìn mới.
Mình phiên bản 30 tuổi nhìn lại những năm mười mấy, hai mươi, có cảm giác giống như góc nhìn của người chị lớn nhìn em nhỏ. Tôi bao dung với bản thân hơn rất nhiều, bao dung cho những vấn đề mình từng gặp, bao dung cho những lỗi sai mình mắc phải. Mình ngừng tự trách bản thân cho những vấn đề cũ. Tuổi 30 như mở ra cánh cửa mới, mình bước qua nó, những vấn đề cũ từng làm mình mắc kẹt sẽ ở lại sau cánh cửa.
Rồi khi nãy tôi nhắc tới… sự thay đổi của một người không phải đột nhiên mà có. Những ngày tôi tự xem lại tuổi cũ, tôi nhìn thấy cả một quá trình, mà trong đó, những câu chuyện và cảm xúc của tôi được ghi chép qua cuốn sổ viết tự do, qua nhật biết ơn, nhật ký công việc. Nhờ việc ghi lại bằng giấy và bút, tôi biết là mình làm được những gì.
Ở thời điểm mình trải qua chuyện đó, mình thường có suy nghĩ kiểu “Ôi làm thế này là chưa đủ, mình phải làm nhiều hơn”. Nhưng tới vài năm sau nhìn lại, mình sẽ phải wow lên là hoá ra mình làm được nhiều như thế.
Chính những điều tôi ghi chép lại ấy đã trở thành chất liệu, để tạo nền móng đầu tiên cho tôi khi bước tới tuổi 30, với tâm thế tự tin hơn. Tôi coi đó là những phần thưởng đủ cho một người bình thường như tôi…
“Mình đã làm được rồi, ngay cả khi nhiều việc còn đang dang dở, thậm chí, có việc đã bỏ ngang”.
Ví dụ như kênh Youtube “CHUNG The Broadcast”, sau 2 năm gắn bó, nó chưa đạt được kết quả như tôi mong đợi. Nhưng tôi đã làm rồi và tôi hạnh phúc với từng sản phẩm mình làm ra, nên tôi chọn, không buồn vì kết quả chưa tốt, mà tôi chọn vui vì đã có hơn 40 video, với 1, 2, 10, 15 cái comment chia sẻ cùng tôi suốt thời gian qua. Như vậy cũng là đủ với một người bình thường như tôi rồi.
Một điều tiếp nữa là khi bước sang tuổi 30, tôi có tâm trạng như lúc chúng ta làm bài tập mà gần đến hạn nộp. Hồi còn trẻ, dễ cảm thấy đủng đỉnh vì mình trẻ, còn nhiều thời gian, cứ từ từ làm dần cũng xong.
Thế nhưng đến khi bước sang tuổi 30, cảm giác “Ôi, bài tập này gần đến hạn rồi, phải làm thôi”. Lúc ấy, khi mình đến gần với hạn nộp bài, mình trở nên quyết đoán hơn, quyết liệt hơn, làm gì cũng nhanh chóng và dứt khoát hơn hẳn.
Trước đây, hồi năm 22, 23, tôi đã nhận ra là - Càng trưởng thành thì các ý định của mình không đơn thuần là ý định, nó hoàn toàn có thể trở thành kế hoạch thực tế. Thế nên, từ hồi đó mình đã khá quyết đoán với những chuyện mà mình tin mình phải làm được, nhưng vẫn có nhiều chuyện khác bị trì hoãn do nghĩ là mình có nhiều thời gian.
Cho đến khi bắt đầu tuổi 30, tốc độ của tôi một lần nữa được cải thiện. Mình nghĩ ra điều gì, sẽ bắt tay vào làm ngay chuyện đó. Tất nhiên, còn phụ thuộc vào bối cảnh của tôi và cũng không phải đã làm được tất cả, nhưng cái tâm trạng ấy thôi đã là rất tốt rồi. Tôi tin, nó chính là bước khởi đầu cần thiết cho bất kì hành trình mới nào và cần thiết với bất kì ai.
Từ từ, rồi ta trưởng thành và sâu sắc hơn
Trong một năm qua, tôi tìm đọc các cuốn tiểu thuyết kinh điển, ví dụ Bí mật thành Paris, “Jane Eyres”, và tôi đọc một số cuốn sách liên quan đến thời kì kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ, như Tuổi thơ dữ dội, Quân khu Nam Đồng, cuốn “Điệp viên hoàn hảo X6” về cuộc đời ông Phạm Xuân Ẩn, hay cuốn “gánh gánh gồng gồng…” của bà Xuân Phượng.
Đối với các cuốn văn học kinh điển, tôi hiểu, là phải có lý do để các tác phẩm ấy sống mãi với thời gian. Những giá trị được truyền tải trong đó có sức sống bền vững, về tình yêu thương giữa con người với con người, lòng vị tha, lương tâm, phẩm chất đạo đức, cuộc tranh đấu giữa cái thiện và cái ác… Những điều đó vẫn luôn tồn tại, chỉ là dưới các dạng thức khác nhau, thay đổi theo sự biến thiên của xã hội, con người mà thôi.
Khi đọc các tác phẩm kinh điển, nhiều khi tôi thấy khó. Khó hiểu hết ý nghĩa, do cách hành văn cổ. Khó đồng cảm với cách suy nghĩ của nhân vật do sự khác biệt về chuẩn mực đạo đức, tâm lý so sánh giữa thế kỉ 19 và thế kỉ 21.
Nhưng tôi lại vui vì sự khó ấy. Tôi cảm thán là, mình chỉ có thể được sống trong thế kỉ 19 bằng cách đọc các tác phẩm viết ở những năm đó. Vượt qua sự khác biệt thời gian, tôi sẽ có cơ hội hiểu trọn vẹn hơn về cách sống, cách nghĩ, phẩm chất của con người thời ấy. Tôi học được cách chấp nhận sự khác biệt, họ của thời đó suy nghĩ như vậy, tôi không thể áp suy nghĩ hiện đại để nói rằng họ đã sai. Và vì thế nên tôi rất biết ơn cho một trải nghiệm giúp mình trở nên thấu cảm và đa chiều hơn.
Còn khi đọc các tác phẩm liên quan đến thời kỳ kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ, cảm xúc mãnh liệt nhất trong lòng tôi là “Kỳ Diệu”, khi mà cuộc đời thật của những người dân Việt Nam mình trong giai đoạn kháng chiến, vô cùng cảm động, vô cùng hào hùng và vô cùng ý nghĩa.
Tôi cảm thán, mình hồi trẻ thật ngu ngốc, từng được đọc những trích đoạn hay trong sách giáo khoa, nhưng lại không chịu cảm nhận, đọc hiểu cho tử tế. Đến bây giờ, tự mình phải đi tìm lại những tác phẩm trong sách giáo khoa để đọc… Như một vòng lặp vậy, nhưng với tâm thế trưởng thành hơn, việc đọc trở nên trọn vẹn và sâu sắc hơn. Lúc này, tôi cảm nhận được văn học Việt Nam quá tuyệt vời và vô cùng xứng đáng được lưu giữ trong tâm trí của chúng ta, chứ không phải trên trang giấy vô hồn.
Sau khi đọc những cuốn sách về thời kỳ kháng chiến chống Mỹ, góc nhìn cá nhân của tôi lại một lần nữa được mở rộng hơn rất nhiều. Bởi khi nhìn chiến tranh và cuộc sống sau chiến tranh dưới góc độ của những con người sống thời ấy, tôi hiểu, không có gì là hoàn hảo, phi phàm. Thông qua góc nhìn của những người trong cuộc, tôi cảm nhận sự tự hào nhân lên gấp bội, và đồng thời, cũng được thấy những vấn đề xã hội tồn tại khiến mình bất lực và buồn lòng.
Bạn thân mến, cậu biết không, sau khi khép lại những cuốn sách kể trên, một bài học lớn đọng lại trong tâm trí tôi, nó giống như một vì sao sáng lấp lánh giữa trời khuya. Ấy là khi chính người trong cuộc còn có thể đối mặt với khó khăn thời chiến và hậu chiến một cách bình thản (hoặc ít nhất là khi đã đi qua rồi, họ nhìn lại với tâm thế bình thản), vậy thế hệ con cháu là tôi hay cậu cũng nên học lấy sự bình thản như thế. Đó là phẩm chất đáng ngưỡng mộ của người Việt Nam mình. Nhìn mọi sự diễn tiến trong đời mình một cách bình thản… Chợt thấy như vậy giúp cuộc sống này đáng để yêu hơn, tâm hồn này cũng nhẹ nhõm hơn.
Tìm về bản chất của sự vật, sự việc
Tôi có một câu chuyện nhỏ nhỏ như thế này.
Tầm 15 năm trước, khi tôi đu idol bằng những bộ đĩa sao chép trên mạng với giá 5 nghìn đồng, tôi rất thích là, trong một bộ sẽ có 1 đĩa tổng hợp phần biểu diễn, 1 đĩa tổng hợp phần hậu trường. Nó rất rạch ròi, tách biệt rõ ràng với nhau. Nhưng đến bây giờ, có một sự thay đổi trong cách chúng ta xem nội dung, thường là một nội dung sẽ bao gồm tất cả, một chút phần biểu diễn, một chút hậu trường, một chút phỏng vấn tâm sự. Khi xem như vậy, tôi cứ cảm thấy không được thoả mãn lắm. Cảm xúc của mình cứ lên tới lưng chừng rồi bị gián đoạn, nó gây ra một sự ức chế khó tả.
Bây giờ, khi xem một cái gì đó, tôi cố gắng mình tập trung, tập trung xem duy nhất cái đó thôi, không hơn.
Ví dụ tôi xem một chương trình truyền hình, tôi thích xem các màn biểu diễn và tôi chỉ tập trung vào màn biểu diễn trước. Khi nào tôi tò mò hậu trường buổi biểu diễn đó thế nào, tôi mới đi xem tiếp. Nếu không tò mò, tôi cũng không cố ép mình phải xem hết tất cả, để biết cho thật nhiều. Bây giờ, tôi cũng không lên mạng để đọc hết các bài bình luận và phân tích. Bởi với tôi, việc ôm đồm nhiều thông tin có thể khiến tôi quá tải, và lạc mất cảm xúc thực sự trong mình.
Thay vì cứ tiếp cận mọi thứ một cách thụ động, theo kiểu “mở Facebook lên rồi có gì tới thì xem nấy”, “ai nói thay tiếng lòng mình thì mình chia sẻ lại”, tôi cố gắng tập trung vào cái mình thấy thích, chọn lấy nội dung mình muốn tiêu thụ, và nếu có thể sẽ tự viết ra suy nghĩ của mình trước. Điều đó giúp tôi cảm nhận mọi thứ chậm rãi hơn, cũng sâu sắc hơn.
Ngừng viết suy tưởng, không mô tả và chứng minh
1 năm nay, tôi ít viết về những suy tưởng, cũng không còn cố gắng mô tả trạng thái của bản thân, hay trích dẫn của người khác để chứng minh cho suy nghĩ của mình. Tôi đang tập viết thơ.
Tôi nghĩ, thế giới của những suy tưởng là dành cho các bạn trẻ, nơi trí tưởng tượng của các bạn được thả mình tự do, đầy phóng khoáng. Còn ở độ tuổi 30, tôi gắn bó với những điều thực tế, dù tôi có thích hay không. Và thực ra tôi thích, tôi thích mình ở gần cuộc sống.
Vậy nên, khoảng trời suy tưởng của tôi không còn là sự diễn giải hay chứng minh, tôi bắt đầu gửi gắm vào vần thơ, coi như để cho những vần điệu, thanh sắc chắp cánh cho suy nghĩ có phần đã khá hạn hẹp và thực tế của tôi được bay lên cao hơn và xa hơn. Hiện tại, tôi mới hoàn thành được 2 bài trong 1 năm qua thôi, nhưng tôi cũng thấy tự hào lắm, nếu có thời gian, hi vọng cậu cùng đọc với tôi và nếu được hơn nữa thì khích lệ tôi thêm một chút nha ~ Chắc chắn là có sự khích lệ của người khác, tôi sẽ tự tin để viết được thêm nhiều bài thơ trong tuổi mới này. Tôi mong lắm.
Tuổi nào cũng cần được bố mẹ ủng hộ
30 tuổi, nghe trưởng thành ghê lắm, nhưng là ở ngoài xã hội thôi, chứ ở nhà, tôi vẫn cảm động và vui sướng, khi… nhận sự ủng hộ của bố mẹ. Tôi phải lưu ý một chút rằng, gia đình tôi là một gia đình miền Bắc điển hình, nên mối quan hệ trong nhà có phần giữ khoảng cách và khách sáo nhất định.
Hôm nay, gác qua một bên những vấn đề muôn thuở trong gia đình, tôi chỉ muốn nói đến cảm xúc của một người con đã trưởng thành. Tôi nghĩ, con cái ở tuổi nào cũng cần nhận được sự ủng hộ của gia đình hết.
Chỉ là một cái “ừ” không chần chừ, khi mình bày tỏ một dự định gì đó. Hay chỉ là một câu an ủi “không sao cả” khi tôi nấu hỏng nồi canh hến. Chỉ cần thế thôi đó bạn thân mến.
Vậy nên, nếu cậu ở vai người con, hãy nói cho bố mẹ biết cậu cần sự ủng hộ. Có thể họ chưa hiểu vì sao và thay đổi ngay trong ngày một ngày hai, nhưng cứ kiên nhẫn, tôi tin là cha mẹ đều sẽ dần thay đổi vì con của mình.
Còn nếu cậu đã làm cha mẹ rồi, xin hãy cho con sự ủng hộ khi nó cần. Một cái gật đầu, một lời khích lệ tưởng chừng quá quen thuộc như “cố lên”, như “con làm tốt”, mãi mãi có ý nghĩa tích cực, giúp một con người trở lên tự tin hơn và quyết đoán hơn.
Tôi lúc nào cũng ước mình đã được sống trong một môi trường lành mạnh với thật nhiều sự ủng hộ từ bố mẹ, đó chính là áo giáp bảo vệ tôi khỏi những tổn thương đến từ cái nhìn phán xét, lời chê bôi từ họ hàng, hàng xóm và xã hội.
Hồi kết
Bạn thân mến,
Lá thư hôm nay của tôi đến đây là đã dài lắm rồi. Tôi rất biết ơn vì cậu đã kiên nhẫn ngồi lại lắng nghe hết những ghi chép của tôi trong 1 năm đầu tiên tuổi 30.
Tôi hi vọng những chia sẻ này có ý nghĩa gì đó với cậu. Nhưng đừng quá tập trung vào những điều tôi nói. Hơn hết tất cả, tôi mong cậu có thể thông qua những chia sẻ này để tự tìm ra những điều thực sự quan trọng với cậu. Đó mới là giá trị tích cực nhất tôi muốn đạt được trên hành trình làm CHUNG như thế này.
Chúc cậu luôn hạnh phúc dù đang ở độ tuổi nào.
Thương gửi cậu,
Từ Thu.